Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
sluit
Menu
Zoek

Wat geef ik te drinken? (1-3 jaar)

In dranken is er zóveel keus. Maar de basis is simpel: water is de beste dorstlesser. Sap, diksap, limonade en frisdrank kun je beter niet geven. Melk heeft je dreumes of peuter elke dag nodig, zo'n 2 bekertjes is genoeg.

Elke dag heeft je kind ongeveer 5 tot 7 bekertjes drinken nodig (ongeveer 1 liter), dat is inclusief melk. Van melk heeft je kind 2 bekertjes nodig. Wat zijn geschikte dranken naast melk?

Water en lichte thee: de beste dorstlesser

Water bevat geen calorieën en heeft een neutrale smaak, waardoor je kind niet aan een zoete smaak went. Een kopje met water aangelengde thee is een lekker alternatief.

2 tips om je kind met plezier water te laten drinken

  1. Maak het water bijzonder. Serveer het in een kan met muntblaadjes of een schijfje citroen. Je kunt water ook in een mooie beker schenken en versieren met een schijfje sinaasappel, komkommer, een leuk rietje of fleurig parasolletje. Maar omdat de zuren uit fruit niet goed zijn voor het gebit van je kind, kun je water met fruit erin beter niet al te vaak geven. Een paar stukjes fruit is genoeg.
  2. Geef een kopje lichte thee met een speciaal smaakje. Je kunt het extra leuk maken door het te schenken uit een mooie pot of er een theefeestje van te maken

Is je kind gewend aan zoete drankjes en wil je hem aanleren om water te drinken? Laat je kind langzaam wennen aan een minder zoete smaak. Verdun sap of siroop met steeds meer water. Wil hij geen water? Geef het de tijd en blijf proberen.

Nieuwe waterleidingen in huis of zijn er nog loden leidingen in jouw woning aanwezig?

Drink geen water uit loden leidingen. Bekijk alle adviezen over lood in kraanwater.

Water is het beste drinken voor je kind.

Opletten met papieren rietjes

Gekleurde papieren rietjes zien er leuk uit. Maar laat je kind niet alleen met een papieren rietje. Delen van dit rietje kunnen mogelijk loslaten als je kind er langere tijd op sabbelt. Daardoor kan er een propje ontstaan met verstikking als mogelijk gevolg. Blijf er dus altijd bij als je kindje een rietje gebruikt of giet het drinken om in een beker.

Sap, diksap, limonade en frisdrank: geef ze niet

In frisdrank en in sap zit veel suiker. Wel 4 suikerklontjes per glas. Ook limonadesiroop en diksap zijn erg zoet. In light-frisdrank zit geen suiker, maar het zorgt er alsnog voor dat je kind went aan een zoete smaak. Bovendien tast het zuur in (light) frisdrank het tandglazuur aan. Jonge kinderen hebben geen ruimte voor dranken die alleen maar calorieën leveren. En voor fruit geldt: eten is veel beter dan drinken!

Hoeveel suiker zit er in pakjes drinken?

In zoete dranken zoals aanmaaklimonade, diksap, sap en frisdrank zit veel suiker. En dus veel calorieën. Kijk maar eens in het plaatje hoeveel suikerklontjes er in de verschillende drankjes zit.

Deze afbeeldingen zijn gebaseerd op etiketinformatie uit 2019.

Suiker in vruchtendranken

Suiker in frisdranken

Suiker in zuiveldranken

Lactose is een suiker die van nature in melkproducten zit. Daarom heet het ook wel melksuiker.

Suiker in vruchtendranken met zuivel


Meer weten over gezond drinken voor je kind? Bekijk nu onze folder.

Is diksap gezond voor mijn baby of kind?

Als je kind vaak diksap drinkt, kan het zorgen voor overgewicht en tandbederf. Diksap levert net als andere aanmaaklimonades veel suiker, ook al staat er ‘100% puur sap zonder toegevoegd suiker’ op het etiket. De suiker komt bij die drankjes meestal van vruchtensap of vruchtenconcentraat. Er staat dan bijvoorbeeld ‘uit geconcentreerd appelsap’. Geconcentreerd appelsap lijkt misschien gezonder, maar het is vooral suiker.

Diksap levert vaak veel suiker en is daarom geen gezond drankje voor je kind.

Water of (lauwe) thee zonder suiker is een gezond drankje voor peuters. In de onderstaande tabel kun je zien hoeveel suiker en calorieën er zitten in een glas van 150 ml. Een standaard suikerklontje is 4 gram.

Drank (per 150 ml) Kilocalorieën Suikers (gr)
Water 0 0
(Vruchten)thee 0 0
Rozenbottelsiroop 46 11,4
Diksap 56 13,9
Vruchtenlimonade uit een pakje 59 (78 per pakje) 14,7 (19,6 per pakje)
(Aanleng)limonade
 62 15,2
Frisdrank 62 15,2
Sinaasappelsap (pak) 65 13,7
Appelsap 69 17,1

Kun je wel zeggen dat één product gezond is?

Je kunt eigenlijk van één product niet zeggen of het gezond is. Het hangt er namelijk altijd van af hoeveel of hoe vaak je het eet of drinkt. We kunnen dus wel zeggen of een product past in een gezonde voeding. Lees meer.
sluiten
Zijn drankjes met suiker slecht voor mijn kind?

Drankjes met suiker, zoals frisdrank, limonade, fruitsap en diksap, bevatten veel calorieën en verhogen de kans op overgewicht. Dat komt omdat het lichaam niet goed in staat is om calorieën uit drank te registreren. Met andere woorden: je kind eet niet minder, ondanks dat het al calorieën via drankjes heeft binnengekregen.

Met een glas limonade of frisdrank krijgt je kind dus ongemerkt veel calorieën binnen. Dat tikt vooral bij jonge kinderen hard aan, want zij hebben minder calorieën nodig dan volwassenen. Geef je kind daarom liever water of lichte thee en bewaar een sapje of limonade voor een speciale dag in de week.

Gaatjes en tandbederf

Als je je kind vaak drankjes met suiker geeft, dan is de kans op gaatjes in tanden en kiezen en tanderosie groot. Om gaatjes en tanderosie te voorkomen kun je het beste water geven. Ook light-frisdranken zijn niet goed voor het gebit. Ze bevatten dan wel geen suiker, maar wel zuren. Die veroorzaken tanderosie.

Druk gedrag en vermoeidheid

Sommige mensen stellen dat er een verband is tussen suiker eten of drinken en vermoeidheid of juist hyperactiviteit. Maar dit is niet wetenschappelijk aangetoond. Als je te veel suiker eet dan loop je de kans dat je te weinig andere voedingsstoffen binnenkrijgt, zoals vitamines, mineralen en vezels. Door zo’n onevenwichtige voeding kan je bijvoorbeeld vermoeid raken. Met name kinderen kunnen zich daardoor onrustiger gedragen. Lees meer hierover.

sluiten
Zijn E-nummers slecht voor mijn kind?
Nee, E-nummers in eten of drinken zijn niet slecht voor kinderen. E-nummers zijn stoffen die worden toegevoegd om eigenschappen van voedingsmiddelen te verbeteren. Voorbeelden zijn kleurstoffen, smaakversterkers en conserveermiddelen. Alle E-nummers zijn goedgekeurd door de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA. Als iets een E-nummer heeft, is dat een garantie dat de EU de stoffen goed gecontroleerd heeft en veilig vindt.

Kleurstoffen

Soms hoor je misschien dat kleurstoffen of andere E-nummers je kind druk kunnen maken. Hier is veel onderzoek naar gedaan, maar het verband is wetenschappelijk niet aangetoond.

PKU of overgevoeligheid voor sulfiet

Als je kind de erfelijke stofwisselingsziekte PKU heeft of overgevoelig is voor sulfiet moeten sommige E-nummers worden vermeden. Op PKU wordt elke baby getest met een hielprikje.

sluiten

Etiketten checken

Op het pak van sap, diksap, aanmaaklimonade en (light) frisdrank vind je allerlei kreten. Denk aan ‘zonder toegevoegd suiker’, ‘natuurlijk’, ‘puur sap’ of ‘met extra vitamine C’. Blijf kritisch, want deze termen zeggen niets over het aantal calorieën dat in een drank zit. En extra vitamines (behalve vitamine D uit een supplement) heeft je kind niet nodig als hij gezond eet volgens de Schijf van Vijf.  
Op het etiket kun je zien hoeveel calorieën er per 100 milliliter inzitten. Bedenk dat in een bekertje ongeveer 150 milliliter past en in een longdrinkglas 250 milliliter. 

Koop je wel eens flessen water met een smaakje in de supermarkt? Kijk of er ‘voedingszuren’ op de ingrediëntenlijst van de verpakking staan. Die kun je beter niet kopen: de zuren kunnen de tanden aantasten. 

Magere of halfvolle melk: elke dag

Vanaf 1 jaar kun je gewone melk geven in plaats van opvolgmelk. Als je het idee hebt dat je kind aan de smaak moet wennen kun je het eerst half om half mengen. Geleidelijk geef je steeds meer gewone melk en bouw je de opvolgmelk af.

Een kind van 1 tot 4 jaar heeft per dag ongeveer 300 milliliter = 2 bekertjes melk(producten) nodig. Melk is vooral belangrijk door calcium en de vitamines B2 en B12.

Kies het liefste de halfvolle of magere varianten. Verse en houdbare melk kan allebei. Karnemelk is ook een goede keuze. Houd het op 2 bekertjes per dag, anders heeft je kind misschien minder trek in ander eten. In plaats van melk kun je ook halfvolle-, of magere yoghurt, magere kwark of magere vla geven, bijvoorbeeld als toetje.

Voor kinderen met een koemelkallergie is sojadrank met toegevoegd calcium en vitamine B12 een alternatief. Sojadrank is ook wel bekend als sojamelk, maar het mag geen sojamelk heten van de wet.

Geef je borstvoeding?

Je kunt borstvoeding geven zolang jij en jouw kind dat fijn vinden. Als je kind nog een aantal keer per dag borstvoeding krijgt, dan heeft hij wat minder andere melkproducten nodig zoals halfvolle koemelk of yoghurt. Hoeveel melkproducten precies, hangt af van wat je kind verder eet en drinkt.

Maak je je zorgen of hij genoeg binnenkrijgt of twijfel je? Neem contact op met het consultatiebureau.

Onze tip: een jong kind heeft verschillende soorten voedingsstoffen nodig. Belangrijk is dat je kind, naast de borstvoeding, gevarieerd en gezond eet en drinkt. Het is goed om hem genoeg groente, fruit, volkoren graanproducten, vlees, vis en/of vleesvervangers, zuivel en zachte of vloeibare vetten te geven. Ook kun je hem thee en water laten drinken.

Kan het kwaad als mijn kind helemaal geen melk drinkt?

Ja dat kan kwaad. Melk levert eiwitten, calcium, vitamine B2 en vitamine B12. Kinderen hebben deze voedingsstoffen hard nodig om te kunnen groeien. Met name vitamine B2 en B12 haal je niet zo gemakkelijk uit andere producten. Plantaardige eiwitdranken, bijvoorbeeld op basis van soja of amandel, leveren niet de gezondheidswinst van zuivelproducten. Maar als er voldoende calcium en vitamine B12 aan is toegevoegd dan is het wel een goede vervanger voor zuivel. Yoghurt kan melk goed vervangen.

sluiten
Zijn speciale melk- en yoghurtdrankjes gezond voor mijn kind?
In yoghurtdranken (bijvoorbeeld met fruitsmaak) of speciale zoete melkdranken zitten goede voedingsstoffen zoals calcium. Maar ze bevatten ook veel toegevoegd suiker en daardoor veel calorieën. Geef deze dranken daarom niet te vaak. Sommige van deze producten hebben ook een GST (Geen Suiker Toegevoegd) variant. Deze bevatten zoetstof in plaats van suiker. Deze kun je af en toe in plaats van melk geven.
sluiten
Moet ik speciale dreumesmelk of peutermelk geven?

Speciale dreumesmelk of peutermelk is niet nodig. De extra vitamines en mineralen daarin heeft je kindje niet nodig, als zij of hij gewoon gezond eet volgens de Schijf van Vijf. Soms bevat deze speciale melk zelfs meer calorieën dan gewone halfvolle melk.

Speciale dreumesmelk of peutermelk is niet nodig voor je kind

Soms wordt beweerd dat speciale verrijkte peutermelk nodig is omdat jonge kinderen anders tekorten oplopen, zoals bij ijzer en vitamine D. Maar als je kind gezond eet en je elke dag 10 microgram vitamine D-geeft, krijgt je kind alle bouwstoffen binnen die nodig zijn.

En je creëert de beste basis voor je kind. De kans dat het later gezond en gevarieerd eet is veel groter als je je kind zo jong mogelijk kennis laat maken met verschillende smaken en structuren.

Gezond eten voor je kind

Gezond eten betekent dat je kind vooral gezonde producten uit de Schijf van Vijf eet. Maak je geen zorgen als je kind een keer of een poosje wat slechter eet. Blijf het proberen. Bedenk dat een kind dat groeit en levendig is, genoeg binnen krijgt. Tips die kunnen helpen als je kind in een lust-ik-niet fase zit.

Voedingsadviezen voor dreumes en peuter

Bekijk hoeveel je kind nodig heeft in de Schijf van Vijf voor jou. Voor dreumesen en peuters raden we aan om nog geen sap, frisdrank, snacks, koek en snoep te geven. Dit zijn allemaal producten die wel veel calorieën leveren maar weinig tot geen voedingsstoffen. Met de producten uit de Schijf van Vijf krijgen ze alle voedingsmiddelen binnen die ze nodig hebben om goed te groeien. Wanneer jonge kinderen meer volgens de Schijf van Vijf eten, leren ze eerder gezonde eetgewoonten aan. De kans is dan groter dat je kind later ook gezond en gevarieerd eet.

Vitamine D, ijzer en omega-3-vetzuren

Peuters uit sommige Europese landen krijgen weinig vitamine D en omega-3-vetzuren binnen. Voor jonge kinderen kan ook het lastig zijn om de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ijzer binnen te krijgen. Maar volgens de EFSA (Europese voedselveiligheidsautoriteit) en de ESPGHAN (The European Society for Paediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition) hoeft dat niet opgelost te worden met speciale dreumes- of peutermelk. Dat kan ook met het aanbevolen vitamine D-supplement en door kinderen te laten eten volgens de adviezen van de Schijf van Vijf.

De volgende adviezen zorgen ervoor dat peuters genoeg vitamine D, ijzer en omega-3-vetzuren binnenkrijgen:

  • Geef kinderen tot 4 jaar elke dag 10 microgram extra vitamine D. Dat is belangrijk voor sterke botten en tanden. Te weinig vitamine D kan rachitis (Engelse ziekte) veroorzaken. Tabletjes of druppels zijn te krijgen bij de apotheek of de drogist.
  • Kleine kinderen krijgen voldoende goede vetten binnen als je elke dag de boterhammen besmeert met margarine. Ook goed is om ze 1 keer per week vis te geven, het liefst vette vis zoals zalm. Daarin zitten vele omega-3-vetzuren, ook wel visvetzuren genoemd.
  • Zorg dat er genoeg vlees of vleesvervangers op tafel staan. Hierin zit namelijk ijzer. Eet je kind weinig of geen vlees of vleesvervangers? Dan is het goed om erop te letten dat hij genoeg ijzer uit plantaardige producten binnenkrijgt, zoals volkorenproducten en groente. Een tip: Het lichaam neemt ijzer uit plantaardige producten beter op als je het eet in combinatie met een bron van vitamine C. Geef bijvoorbeeld fruit op of bij de boterham.

Andere voedingsstoffen

In Nederland komen tekorten op vitamines en mineralen nauwelijks voor. Ook daarvoor is dus geen speciale dreumes- of peutermelk nodig. Niet elk kind haalt de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vitamines en mineralen. Maar dit leidt niet gelijk tot tekorten. Dat komt omdat voor veel kinderen de ADH hoger is dan ze nodig hebben. De ADH is een streefwaarde, om zeker te zijn dat bijna iedereen voldoende van een voedingsstof binnenkrijgt.

Hoeveel melkproducten heeft je kind nodig?

Melkproducten zijn vooral belangrijk voor de calcium en de vitamines B2 en B12. Twee bekertjes van 150 ml zijn genoeg voor een kind tot 4 jaar. Dat kan halfvolle koemelk zijn, maar ook karnemelk, yoghurt of een sojadrank met toegevoegd calcium en vitamine B12.
sluiten