Mensen met ondergewicht zijn lichter dan goed is voor de gezondheid.
Gezond eten is belangrijk om alle voedingsstoffen binnen te krijgen die het lichaam nodig heeft. De nadruk ligt hierbij op voldoende inname van eiwit en energie.
Het is verstandig te proberen aan te komen en zo nodig naar de huisarts te gaan. Deze kan verwijzen naar de diëtist of een medisch specialist.
Omschrijving
Bij ondergewicht weegt iemand minder dan goed is voor de gezondheid. Ondergewicht is een risico-indicator voor ondervoeding.
Ondergewicht is eenvoudig vast te stellen met de Body Mass Index (BMI) en het meten van de middelomtrek. Iemand heeft ondergewicht bij een BMI onder de 18,5.
Andere grenzen
Voor 65-plussers en voor COPD-patiënten (chronische longziekten) worden andere grenzen gebruikt, namelijk een BMI van minder dan 20 voor 65-plussers en van minder dan 21 voor mensen met COPD. Voor het vaststellen van ondervoeding wordt voor volwassenen tot 70 jaar een BMI grens van minder dan 20 en voor 70 jaar en ouder een BMI grens van minder dan 22 gehanteerd, in combinatie met een tekort aan voedingsstoffen of ziekte. Ook voor kinderen gelden andere afkapwaarden. Kinderen zijn in de groei en daarom zijn lengte, gewicht en de BMI afhankelijk van de leeftijd. Er zijn voor de leeftijdscategorie 2 tot 19 internationaal afkapwaarden voor de verschillende leeftijden en jongens en meisjes vastgesteld.
Hoeveel mensen hebben ondergewicht?
Uit de CBS gezondheidsenquête 2019 blijkt dat 2,5% van de Nederlandse bevolking van 4 jaar en ouder ondergewicht heeft. Het CBS hanteert voor alle volwassen de BMI grens van 18,5 kg/m2.
Oorzaken
Ondergewicht ontstaat als de hoeveelheid energie die iemand binnenkrijgt via eten en drinken langere tijd minder is dan het lichaam gebruikt (verbrandt). Ondergewicht komt relatief vaak voor bij ouderen in zorginstellingen en ziekenhuizen en bij zieken.
Ondergewicht kan komen door onder andere:
- gebrek aan eetlust, bijvoorbeeld door verminderde smaak en geur, een ziekte of bij gebrek aan beweging.
- kauw- en slikproblemen.
- een slechtwerkende darm. De darm kan dan minder voedingsstoffen opnemen, bijvoorbeeld door een darminfectie of darmaandoening.
- bijwerking van medicijnen.
- angst, eenzaamheid, verdriet, depressiviteit. Iemand met een depressie heeft mogelijk geen trek of heeft geen fut om boodschappen te doen en te koken.
- een eetstoornis.
- een verhoogd energiegebruik, bijvoorbeeld bij een infectie of kanker.
Gezondheidseffecten
Een te laag gewicht brengt risico’s voor de gezondheid met zich mee omdat er grote kans is op een tekort aan voedingsstoffen zoals eiwitten, essentiële vetzuren, vitamines en mineralen. De afweer gaat dan achteruit en iemand kan zich lusteloos en moe gaan voelen. Het lichaam gebruikt reservevoorraden uit vet- en spierweefsel. Hierdoor wordt het vet- en spierweefsel afgebroken. Vooral de afbraak van spierweefsel is nadelig. Als het ondergewicht lang aanhoudt neemt bovendien de kans op botbreuken toe.
Voedingsadvies
Voor iemand met ondergewicht is het verstandig niet verder af te vallen en proberen om aan te komen. Met de BMI-meter kun je vaststellen of je ondergewicht hebt. Als je in korte tijd veel bent afgevallen zonder dat er een aanwijsbare reden voor is, kun je het beste naar de huisarts gaan. Ga ook bij het vermoeden van een eetstoornis altijd naar de huisarts.
Als het niet lukt om binnen enkele maanden een gezond gewicht te bereiken is het verstandig om naar de huisarts te gaan. De huisarts onderzoekt wat de oorzaak van het ondergewicht is en kan je zo nodig doorverwijzen naar een specialist en/of diëtist.
Heb je ondergewicht? Dan krijg je vanuit je zorgverzekering voor een aantal uur een diëtist vergoed. Lees hoe het zit met vergoedingen voor voedings- en leefstijladvies.
Gezond eten
Voor mensen met ondergewicht is gezond eten belangrijk. Op die manier krijgen ze alle voedingsstoffen binnen die het lichaam nodig heeft, zoals eiwitten, essentiële vetzuren, vitamines en mineralen. De nadruk ligt op voeding met voldoende eiwit en energie, in combinatie met bewegen voor de spieropbouw.
Gezond aankomen
Voor mensen met ondergewicht is het zaak om aan te komen. Bekijk de voedingsadviezen voor gezond aankomen.
Professionele hulp
Vaak zal professionele hulp nodig zijn. De huisarts kan verwijzen naar de diëtist of een medisch specialist.