Kwetsbare groepen bij voedselinfecties zijn zwangere vrouwen, baby’s en jonge kinderen, ouderen en zieken. Zij hebben vaak een verminderde weerstand en zijn gevoeliger voor voedselinfecties. Ze worden niet altijd vanzelf beter na een voedselinfectie.
Een voedselinfectie brengt voor deze risicogroepen dan ook meer gevaar met zich mee. Voedselhygiëne is voor iedereen een punt van aandacht, maar voor kwetsbare groepen is het extra belangrijk.
Welke groepen lopen meer risico bij voedselinfecties?
Dit zijn zwangere vrouwen, baby’s en jonge kinderen, ouderen en mensen met een verminderde weerstand door bijvoorbeeld ziekte of het gebruik van medicijnen. Zij zijn extra gevoelig voor voedselinfecties omdat zij een verminderde weerstand hebben. Voor deze risicogroepen zijn de hygiënemaatregelen extra belangrijk.
Wat kun je beter niet eten als je tot een risicogroep behoort?
- Rauwe dierlijke producten. Vlees, kip, vis, schaal- en schelpdieren en eieren die goed verhit of doorbakken zijn kunnen wel veilig gegeten worden. Ook sommige vleeswaren zijn rauw, zoals filet americain of ossenworst.
- Zachte rauwmelkse kazen en rauwe melk. Of er rauwe melk in zit staat op het etiket. In het Frans is dat 'au lait cru'. Melk uit de winkel is gepasteuriseerd of gesteriliseerd en dus veilig.
- Gekoelde gerookte vis, zoals gerookte zalm of paling.
- Rauwe kiemgroente zoals taugé.
Je kunt deze producten wel eten als je ze verhit, in bijvoorbeeld een gerecht.
Hoe kun je voedsel het beste bewaren?
Bewaar gekoelde producten in de koelkast bij 4°C en niet te lang. De bacterie listeria kan zelfs in een koele, vochtige omgeving groeien, zoals de koelkast. Wel geldt: hoe kouder, hoe minder snel listeria zich vermenigvuldigt.
Hoe eerder producten die gekoeld bewaard moeten worden opgegeten worden, hoe kleiner de kans op besmetting. Voor onder meer vleeswaren, gekoelde paté, salades en kant-en-klaarmaaltijden geldt: bewaar ze niet te lang. Zeker niet na de
houdbaarheidsdatum. Kijk in de
Bewaarwijzer hoe lang je een product kunt bewaren.
Wat is belangrijk bij het lezen van het etiket?
Op het etiket staat informatie over hoe je het product het
beste kunt gebruiken, bewaren en bereiden. Op sommige gekoelde producten staat
de term
‘verpakt onder beschermende omstandigheden’. Deze producten kun je
beter binnen 2 dagen na openen opeten. Hier kan na openen namelijk de listeria
bacterie gaan groeien.
Extra informatie per risicogroep:
Waarom moet je bij baby’s en kleine kinderen extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Baby’s en kleine kinderen hebben nog niet zo’n goede afweer als volwassenen. Zij lopen meer risico om ziek te worden van besmet voedsel. Hygiëne is dus heel belangrijk. Ook omdat een baby zelf door de luiers, spuugdoekjes en spugen voor een verhoogde kans op besmetting in het huishouden zorgt.
Was regelmatig je handen, zeker na het verschonen van de baby en voor het voeden en zorg voor schone spullen en een schone omgeving.
Geef baby’s tot 1 jaar geen honing. Dit kan een schadelijke bacterie bevatten.
Heeft jouw huis loden leidingen? Gebruik dan flessenwater in plaats van kraanwater voor het maken van flesvoeding, drinken of voedsel wat water opneemt bij het koken, zoals rijst, couscous of pasta. Heb je nieuwe leidingen of kranen, bijvoorbeeld in een nieuwbouwhuis? Laat dan de eerste 3 maanden de kraan 2 minuten stromen voordat je het water ’s ochtends gebruikt. Bekijk de adviezen over kraanwater.
Lees meer over wat je baby's en kleine kinderen beter niet kunt geven.
Waarom moeten zwangere vrouwen extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Wanneer je zwanger bent, zijn er ook voedingsmiddelen die je beter kunt mijden. Dat is goed voor jezelf, maar ook voor je ongeboren kind. De listeria-bacterie en de parasiet Toxoplasma gondii zijn extra gevaarlijk voor zwangere vrouwen omdat deze een miskraam kunnen veroorzaken.
Heb je loden leidingen in huis? Of woon je in een huis met nieuwe leidingen of nieuwe kranen? Dan gelden er adviezen voor het gebruik van kraanwater. Bekijk deze adviezen over kraanwater.
Lees meer over welke voedingsmiddelen je beter kunt mijden.
Waarom moeten ouderen extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Ook ouderen lopen vlugger een voedselinfectie op. Daar zijn verschillende redenen voor. De weerstand neemt af met het klimmen der jaren. Dit komt onder andere doordat de productie van maagzuur verandert, waardoor er minder bacteriën in de maag worden gedood. Hierdoor komen meer bacteriën in de darmen terecht en is de kans op een voedselinfectie groter. Ook komt ondervoeding bij ouderen vaker voor waardoor de weerstand afneemt. Daarnaast zijn ouderen soms niet zo goed op de hoogte van het veilig bereiden en opwarmen.
Waarom moeten zieken of patiënten extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Bepaalde ziekten of behandelingen kunnen ervoor zorgen dat je gevoeliger bent voor een voedselinfectie. Dit geldt vooral voor mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan of die behandeld worden voor kanker, HIV/AIDS, of lever- en nieraandoeningen. Ook chronische ziekten, zoals diabetes, reuma en multiple sclerosis en de ziekte van Crohn, zorgen voor een verminderde weerstand.
Ziekte zelf kan de weerstand dus verminderen. Bepaalde medicijnen die ingrijpen op het afweersysteem, de nieren of de maag ook. Medicijnen zoals maagzuurremmers, immunosuppresiva en antibiotica kunnen ervoor zorgen dat je gevoeliger bent voor een voedselinfectie.