Frisdrank

Omschrijving

Voorbeelden van frisdranken zijn cola, sinas, 7-up, tonic en bitter lemon. Vruchtendranken zijn ook frisdranken, zoals vruchtennectar, dubbeldrank, vruchtensiroop (aanmaaklimonade en diksap), ijsthee, gevitamineerd water en sportdranken waaraan suiker is toegevoegd. Vruchtensap valt niet onder frisdrank, maar bevat ongeveer evenveel suiker waardoor de adviezen voor vruchtensap overeenkomt met het advies voor frisdrank. 

Frisdranken hebben een aantal negatieve effecten op de gezondheid. 

Risico op diabetes type 2

Er is een verband tussen het ontstaan van diabetes type 2 en het drinken van dranken met toegevoegd suiker, zoals frisdrank of vruchtendrank. Het drinken van ongeveer 330 milliliter per dag geeft een 20% hoger risico op diabetes type 2. 

Risico op overgewicht 

Frisdranken bevatten suiker en dat levert calorieën. Gewone frisdrank levert ongeveer 100 kilocalorieën per glas (250 ml). Dat komt neer op ongeveer 6,5 suikerklontje. Als je veel frisdrank drinkt, neemt de kans op overgewicht toe. De kans is ook groot dat kinderen die veel calorierijke frisdranken nemen, op latere leeftijd overgewicht krijgen. Andersom is aangetoond dat het vervangen van dranken met toegevoegd suiker zoals frisdrank door dranken zonder calorieën kan leiden tot een afname in gewicht. 

Cafeïne 

In sommige frisdrank, zoals cola zit cafeïne. 

Gebit 

Zuren in frisdranken zijn niet goed voor het tandglazuur. Dat geldt ook voor light-frisdrank. Hoe vaker het tandglazuur met zuur in aanraking komt, hoe sneller je gaatjes krijgt. 

Light-frisdranken

In light-frisdranken is al het suiker of een deel van het suiker vervangen door zoetstoffen, zoals aspartaam (E951), cyclamaat (E952) of stevia (E960). Het levert geen tot weinig calorieën en draagt daarom niet bij aan het ontstaan van overgewicht.

Er zijn wel onderzoeken die een link vinden tussen de inname van dranken met zoetstoffen en gewichtstoename. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat mensen die te zwaar zijn of aankomen meer producten met zoetstoffen gebruiken (en er dus geen direct verband is). Een andere theorie is dat een zoete smaak op zichzelf al het insulineniveau laat stijgen waardoor het lichaam naar suiker gaat hunkeren. Maar er is meer onderzoek nodig naar dit verband om er iets over te kunnen zeggen. Op dit moment zijn de resultaten van de onderzoeken die gedaan zijn nog niet voldoende. 

Veiligheid

In light-frisdranken komen zoetstoffen voor die op het etiket staan aangeduid als E-nummer. Deze E-nummers zijn niet schadelijk. Alleen mensen met de erfelijke stofwisselingsziekte phenylketonurie (PKU) moeten de zoetstof aspartaam mijden. Lees meer over zoetstoffen.

Voedingsadvies

Vanwege de kans op overgewicht en diabetes type 2 geldt het advies zo min mogelijk frisdrank te drinken.

Frisdrank staat niet in de Schijf van Vijf. Je kunt in plaats van frisdrank water, thee en koffie zonder suiker drinken. Lees meer over drinken dat wel in de Schijf van Vijf staat en over hoe je om kunt gaan met frisdrank en andere producten die niet in de Schijf staan. 

Gebit

Ook light-frisdrank staat niet in de Schijf van Vijf vanwege het effect op het tandglazuur. Als je toch (light)frisdrank drinkt is het daarom het beste om het achter elkaar op te drinken om het aantal zuuraanvallen op het gebit beperkt te houden. 

Etiket

Lees altijd het etiket om te zien hoeveel calorieën de frisdrank levert. 

Frisdranken waarin geen of weinig energie (calorieën) zit, worden op het etiket aangeduid met: 

• ‘bevat geen energie’: minder dan 4 kilocalorieën (kcal) per 100 milliliter
• ‘lage energetische waarde’: minder dan 20 kcal per 100 milliliter
• Light-frisdrank: minimaal 30% minder calorieën dan gemiddeld, maar vaak zitten er helemaal geen calorieën in.