Choline is onderdeel van celmembranen, en is belangrijk voor het vervoer van vetten in het lichaam en prikkeloverdracht in de hersenen. Choline kan door het lichaam worden gemaakt, maar niet iedereen maakt voldoende aan.
Choline zit in ei, vlees, vis, volkoren graanproducten, groente en fruit, vetten en oliën en moedermelk. Pasgeboren baby's produceren deze stof zelf nog niet of in onvoldoende mate. Daarom wordt het ook toegevoegd aan zuigelingenvoedingen.
Bij een tekort kan leverschade ontstaan. Te veel choline kan resulteren in een lage bloeddruk en een onaangename lichaamsgeur.
Wat is choline?
Choline is een wateroplosbare voedingsstof die door het lichaam kan worden aangemaakt. Omdat niet iedereen voldoende kan aanmaken, is het een essentiële voedingsstof die via je voeding moet binnenkrijgen. Vooral pasgeboren baby's maken deze stof zelf nog niet of in onvoldoende mate.
Vormen van choline
Choline komt in de voeding voor in een vrije vorm of in een gebonden vorm. Er zijn verschillende gebonden vormen: het vetoplosbare phosphatidylcholine en sphyngomyeline, en het wateroplosbare glycerophophocholine en phosphocholine.
Waar zit choline in?
Choline komt in veel voedingsmiddelen voor: ei, vlees, vis, volkoren graanproducten, groente en fruit, vetten en oliën. Moedermelk is van nature rijk aan choline, en de stof wordt toegevoegd aan zuigelingenvoedingen.
Gezondheidseffecten
Choline is onderdeel van celmembranen en speelt een rol bij het vervoer van vetten in het lichaam, en een aantal stofwisselingsprocessen. Choline is nodig voor de aanmaak van acetylcholine, een stof die betrokken is bij de prikkeloverdracht in de hersenen.
Te weinig choline
Symptomen van een cholinetekort zijn gezien bij mensen die lange tijd parenterale voeding zonder choline kregen, of in onderzoeken waarbij een hele lage hoeveelheid choline werd gegeven. Bij parenterale voeding worden voedingsstoffen via de bloedbaan gegeven. Symptomen die optreden bij een choline-tekort zijn leververvetting, en lever en spierschade.
Te veel choline
Bij een hoeveelheid van meer dan 7 gram per dag kan choline zorgen voor een verlaging van de bloeddruk, misselijkheid en diarree. Van te veel choline kun je een onaangename lichaamsgeur krijgen, vergelijkbaar met een vislucht.
Voedingsadvies
De Gezondheidsraad heeft voor volwassen mannen en vrouwen een adequate inname vastgesteld van 400 milligram per dag. Voor zwangere vrouwen is dat 480 milligram per dag. Voor andere leeftijdsgroepen zijn nog geen aanbevelingen opgesteld.
Deze aanbeveling moet je niet gebruiken als streefwaarde, maar geeft richting aan hoeveel je zou moeten eten. De Gezondheidsraad geeft namelijk aan dat onderbouwing voor de hoeveelheid die je zou moeten eten zwak is. Dat betekent dat er weinig onderzoek beschikbaar is, of dat er geen wetenschappelijke overeenstemming bestaat over de manier waarop de waarde tot stand komt. Bij gezonde mensen die voldoende eten komen choline-tekorten niet voor.
Aanvaardbare bovengrens
De Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA heeft voor choline geen aanvaardbare bovengrens afgeleid. Het Amerikaanse Institute of Medicine hanteert voor volwassenen een aanvaardbare bovengrens van 3,5 gram per dag.