Alcoholvrije dranken

Wat zijn alcoholvrije dranken?

Water, koffie, thee, frisdranken en sappen zijn alcoholvrije dranken. Maar hier worden met alcoholvrije dranken bedoeld: alcoholvrije varianten van bekende soorten alcohol. Voorbeelden zijn alcoholvrij bier, alcoholvrije wijn, alcoholvrije cider, alcoholvrije gin en alcoholvrije cocktails.

In de Nederlandse  Warenwet is het volgende vastgelegd: 

• ‘Alcoholische dranken’ zijn dranken waar 0,5% of meer alcohol in zit, bij een temperatuur van 20 °C.  
• De term ‘alcoholarm bier’ mag gebruikt worden voor bieren met een alcoholpercentage tussen de 0,1% en 1,2%.
• De term ‘alcoholvrij bier’ mag alleen gebruikt worden voor bieren met maximaal 0,1% alcohol. 

Hoe worden alcoholvrije dranken gemaakt?

Om alcohol te maken, worden koolhydraten in een proces omgezet. Dit heet gisting of fermentatie. Bij wijn worden bijvoorbeeld vruchtensuikers uit fruit omgezet in alcohol, en bij bier zetmeel uit granen in alcohol. 

Alcoholvrij bier wordt gemaakt door na het gisten de alcohol weer uit het bier te halen. Het wordt met speciale temperatuur- en druktechnieken verdampt. Een andere manier is door bij het vergisten een lage temperatuur te gebruiken en een ander soort gist, waarbij nauwelijks alcohol ontstaat. In alcoholvrij bier zit uiteindelijk vrijwel geen alcohol meer. Het mag in Nederland maximaal 0,1% alcohol bevatten, maar in sommige alcoholvrije bieren uit het buitenland ligt dat percentage hoger (maximaal 0,5%). Kijk goed op het etiket.

Bij het maken van alcoholvrije wijn, wordt eerst wijn met alcohol gemaakt. Daarna worden speciale druktechnieken gebruikt om de alcohol er weer uit te halen. In alcoholvrije wijn kan uiteindelijk nog tot maximaal 0,5% alcohol zitten. 

Voor het maken van dranken als rum, wodka, gin en whisky wordt de techniek destilleren gebruikt. Hierbij wordt alcohol geconcentreerd tijdens verhitting. Hoe alcoholvrije gedestilleerde dranken gemaakt worden, verschilt per drank. In sommige gevallen ontstaat helemaal geen alcohol en soms blijft aan het einde van het productieproces wel nog een klein percentage alcohol achter. Dat is ook maximaal 0,5%. 

Wat zijn de effecten van alcoholvrije dranken op je gezondheid?

In alcoholvrije dranken zit geen of maar heel erg weinig alcohol, op zijn hoogst 0,5%. Door het drinken van bijvoorbeeld alcoholvrij bier in plaats van alcoholhoudend bier, vermijd je de negatieve effecten van alcohol voor je gezondheid. Alcohol verhoogt onder andere het risico op een beroerte en bepaalde vormen van kanker.

Ook bevat alcohol veel calorieën. Met een alcoholvrije variant krijg je minder calorieën binnen. Zo bevat alcoholhoudend bier gemiddeld 45 kcal per 100 ml en alcoholvrij bier 26 kcal per 100 ml. 

Alcoholvrije dranken bevatten in de meeste gevallen koolhydraten, vaak in de vorm van suikers. Dit kun je zien op het etiket bij de ingrediënten en de voedingswaarden.

Alcoholvrije dranken zijn suikerhoudende dranken, en ze vallen onder de categorie frisdranken. Het drinken van suikerhoudende dranken vergroot de kans op overgewicht en diabetes type 2. 

Verder kunnen alcoholvrije dranken zuren bevatten, bijvoorbeeld door de toevoeging van vruchtensap of voedingszuren als citroenzuur (E 330). Ook dit kun je zien op het etiket bij de ingrediënten. Zuren zijn niet goed voor het glazuur van je tanden. Hoe vaker het tandglazuur met zuur in aanraking komt, hoe sneller je gebit slijt. Deze vorm van slijtage heet tanderosie. Alcoholvrije dranken kunnen ook koolzuurgas (prik) bevatten. Koolzuur maakt een drank wel iets zuurder, maar dit gas is niet zo zuur dat dit slecht is voor je tanden.